દાદાજીના ડિવૉર્સ

‘અલી, સાભળ્યું? કનુ દાદાના ડિવૉર્સ થઈ ગયા.’

‘હાયમાં, ના હોય!’

‘ના શું? થઈ ગયા? ખેલ ખત્તમ.’

‘કોર્ટમાં?’

‘ના હવે, બીલકુલ પાકિસ્તાની સ્ટાઈલે. દાદાએ ક્યાં કોર્ટમાં લગ્ન કરેલ કે કોર્ટમાં ડિવૉર્સ લેવા પડે. એમ તો લગ્ન નોંધાવેલાં પણ ક્યાં? આજે તો દાદાજીના લગ્નના કોઈ સાક્ષી પણ જીવતા નથી. કનુ દાદાએ તો ભર બપોરે. સોસાયટીના લોકોની હાજરી વચ્ચે ઓટલા પર ઉભા રહીને બરાડા પાડી પાડીને મિયાંજીની જેમ કેટલીયે વાર કહી દીધું; ડિવૉર્સ, તલ્લાક, ડિવૉર્સ, તલ્લાક, ડિવૉર્સ, તલ્લાક ડિવૉર્સ. જાવ આજથી હું છૂટ્ટો, તમે પણ છૂટ્ટા. જાવ પરણો તમારી કવિતાને, સંસાર માંડો તમારા ફેસબુકીયા નવરા સગલાઓ સાથે.’

‘પછી શું થયું કાજલદાદી ઘરની બહાર નીકળી ગયા? બીચારાની દયા આવે છે.’

‘ના રે, કાજલદાદીના તો પેટનું પાણીએ ન હાલે. એ તો દિવાનખાનાને હિંચકે ઝૂલતાં ઝૂલતાં ફોન પર આંગળા જ ઠોક્યા કરતાં હતાં.’

‘દાદાજીની ઘાંટાઘાંટ અને બુમાબુમ કરવાની ટેવથી આપણે ક્યાં અજાણ્યા છીએ! એમનો ગ્રેટગ્રાન્ડ સન પિન્ટુ પણ કનુદાદાજીને હજાર વાર સમજાવતો હતો. દાદીમા સાથે પ્રેમથી વાત કરો. ઘાંટાઘાટ ના કરાય. પણ દાદા સુધરે તો ને?’

‘બળ્યું જો મારો વર આવો હોય તો, હું જ સામેથી તલ્લાક તલ્લાક કહી દઉં. પણ પછી થયું શું?’

‘દાદીમાં તો કંઈ જ ના બોલે. દાદાજી બરાડા પાડીને થાક્યા. એમણે કહ્યું હું જ ઘરમાંથી ચાલ્યો જાઉં. બંગલો તમારો, પૈસા તમારા, છોકરાં છૈયા તમારા, સંસાર તમારો. હું તો બાવો થઈ જઈશ. ઘરડે ઘડપણ મને મારી ડોસી જોઈએ અને ડોસીને કવિતડા વખાણવા વાળા ચમચા જોઈએ. પછી તો દાદાજી એવું એવું બોલ્યા…, કહેતા પણ શરમ આવે. બોલીને થાક્યા એટલે પાસેથી એક રિક્ષા જતી હતી. પંચીયું અને જનોઈભેર જ બેસી ગયા. રિક્ષા પાછી વળી. બારણા પાસે રિક્ષા ઉભી રહી. દાદા પગથીયા ચડે તે પહેલા દાદીમાએ એક કપડાની થેલી, ઉપરનું પહેરણ અને શર્ટ, અને સો સોની એક થોકડી દાદાના હાથમાં હસતે મોઢે પધરાવી દીધી; અને આવજો, જે શ્રી ક્રશ્ન પણ કહી દીધું આ તો સગ્ગી આંખે જોયું છે.’

‘દુનિયામાં કેટલાએ ડોસલાઓ જોયા પણ આવા તો કોઈ દિવસ જોયા નથી. રીયલી યુનિક. બીલકુલ ઓડ કપલ.’

વાત તો સાચી જ. ખરેખર ઓડ કપલ. આ વાત આખી સોસાયટીમાં ચર્ચાનો રસિક વિષય બની ગયો.

અસામાન્ય વાત જ ચર્ચાનો કે વાર્તાનો વિષય બને ને?

ક્રિષ્ણારામ ત્રણ વર્ષના અને કાજલબેન તેમના પાડોસીની આઠ વર્ષની છોકરી. કાજલ ક્રિષ્ણાને કેડમાં લઈને રમાડે. વહાલ કરે. બન્ને કુટુંબ એક જ જ્ઞાતિના બ્રાહ્મણ. જ્ઞાતિના કોઈ ફંક્શનમાં  છ વર્ષનો ક્રિષ્ણારામ અને અગિયાર  વર્ષની કાજલ, બન્ને રાધા-કૃષ્ણ પણ બનેલા. ત્યારથીજ એમણે માની લીધેલું કે કજલી તો મારી જ. એની સાથે જ લગન થાય. ક્રિષ્ણારામ ઊજળા અને કાજલબેન જરા શ્યામરંગી. પણ એને તો ગમી એટલે ગમી. એમને કલર બલરનો કોઈ વાંધો નહિ. જોત જોતામાં ક્રિષ્ણારામે જબરું કાઠું કાઢ્યું. ફળિયામાં અને જ્ઞાતિમાં વટ જમાવી દીધેલો. સ્કુલ, ફળિયું અને જ્ઞાતીમાં પણ ‘બુલી’ બધે જ દાદાગીરી. દશ ધોરણ પછી સ્કુલને રામરામ કરી એના મામા ભોળાશંકર વૈદ્યને ત્યાં વૈદુ શિખવા માંડ્યું. એક બે મહિનામાં જ દવા પણ આપવા માંડી. દર્દીઓ પણ પણ સારા થવા માંડ્યા. એક જ દુર્ગુણ. સામાન્ય વાત કરે તો પણ ચોથા ઘર સૂધી સંભળાય. આખા પાડોસમાં બધાને જ એમની કંપ્લિટ બાયોગ્રાફી ખબર.

કાજલ મેટ્રિક પાસ થઈ ગઈ. ક્રિશ્નાની તો સીધી જ દાદાગીરી. બસ કાજલીને જ પણવાનો. બીલકુલ બુલી. પાછો કાજલ કરતાં ઉજળો પણ ખરો. ઉમ્મરનો કાંઈ બાધ નહી. માબાપે કકલાટ ટળે એમ સમજીને બન્નેને પરણાવી દીધા.

મામા ભોળાશંકર વૈદ્ય મરી ગયા. દાદાજીએ કોઈ રીતે આર.એમ.પી જેવું ફરફરીયું પણ મેળવી લીધું. મામાના એ જ દવાખાના પર બોર્ડ લગાવી દીધું ડો. ક્રિશ્નારામ ભટ્ટ. આર.એમ.પી.

પછી તો ચાલ્યું તે ચાલ્યું જ. નસીબના બળીયા. MBBS કે MD માખી મારતા હોય અને ભટ્ટ દાકતરને ત્યાં દરદીઓની લાઈન લાગતી હોય. નાડી જોતાં આવડતી હતી. કોઈ દિવસ સ્ટેથેસ્કોપ કોઈ દરદીની છાતી પર મૂક્યું ન હતું પણ એમના ગળામાં ડોક્ટરના સિમ્બોલ તરીકે કાયમ લટકતું રહેતું. મેડિકલ રિપ્રેસ્ન્ટટેટિવ આવે અને સમજાવી જાય તેમ એલોપથી દવાયે આપે અને પેનીસિલિનના ઈન્જેકશન પણ ઠોકે.

કાજલબેન પણ ચાલીસ વર્ષની ઉમ્મરમાં તો છ દીકરાની મમ્મી બનીને પાંસઠ વર્ષે સંસારની જવાબદારીમાંથી મુક્ત થઈ ગયા હતા. દીકરાઓ ભણવામાં હોશિયાર. બે ઇન્જિનિયર, અને ચાર ડોક્ટર. તેમાનો એક તો મોટી પ્રખ્યાત હોસ્પિટલનો વડો સર્જન. દાદા એટલે સંપૂર્ણ દાદાગીરી વાળા દાદા. નાની નાની વાતમાં દાદાજીનું છટકી જાય.. છોકરાંઓને દાદા સાથે ના ફાવે, દાદાને તો ભણેલા છોકરાંઓ પણ અક્કલ વગરના જ લાગે.  બધ્ધા પોતાના પરિવાર વાળા હતા. સ્વતંત્ર હતા અને પપ્પાજીથી સો માઈલ દૂર રહેવામાં માનતા હતા.

દાદીમાએ કાના વગર છૂટકો જ નથી એ સ્વીકારી લીધેલું. દાદાની સગવડ સાચવે. એના બુમ બરાડાથી જરા પણ અકળાયા વગર કે ધ્યાનમાં લીધા વગર ઠંડે કલેજે જે કરવા ઘટે તે પોતાની રીતે પોતાનું ધાર્યું કર્યા કરતા.

પ્રોબ્લેમ તો ત્યારે ઉભા થયા જ્યારે છોકરાં મોટા કરીને પરવારેલા દાદીમાએ કવિતાઓમાં રસ લેવા માંડ્યો.  બેચાર જણાએ સાચાખોટા વખાણ કર્યા અને બેચાર વખત કવિસંમેલનમાં કવિતાઓ બોલી આવ્યા એમાં દાદી પણ બદલાયા. પછી તો દાદીમાની વાતમાં કવિતા, દાદીમાની ચાલમાં કવિતા, દાદીમાના શ્વાસમાં કવિતા. બસ કવિતા જ એમનું જીવન. કવિતા એક મનભાવન સથવારો. કંઇ વાત કરતાં હોય અને તરત ડાયરીમાં ટપકાવે. સ્માર્ટ ફોનની આંટીગુંટીમાં પણ એક્ષપર્ટ. ફોટા પાડે, વિડીયો લે.  જ્યાં જાય ત્યાં પણ વાત કરવાને બદલે ફોનમાં ને ટેબ્લેટમાં કવિતા લખવા માંડે. આટલું ઓછું હોય એમ ફેસબુક ટ્વિટર જેવા સોસિયલ મિડિયાના છંદે ચડી ગયા. કવિતાનું દારુ જેવું વ્યસન; અને ફેસબુક એટલે છાપરે ચડવાની નીસરણી.  દાદાજીના મતે કજલીડોસીનું અનક્યોરેબલ એડિક્શન. જાણે વાંદરાયે (ખરેખર તો ઘરડી વાંદરી ડોસીએ જોની વૉકર ઢીંચ્યો) દારૂ પીધો.

દાદાજી પર લક્ષ્મીદેવીની કૃપા. ઘરમાં ફૂલ ટાઈમ કામવાળી, રાંધવા વાળી. ઘરમાં કાર. દાદાજીએ એકવાર બકરીને છૂંદી કાઢેલી ત્યારથી ડ્રાઈવ કરતાં ગભરાય. દાદીમાં ટ્રાફિકમાંયે ધમધમાટ કાર ચલાવે. મહોલ્લાને નાકે જ રિક્ષાસ્ટેન્ડ. દાદાજી મોબીલ લગાવે અને રિક્ષા હાજર. કાર પણ દાદીમાની જ કહેવાય. દાદીમા તો ઉમ્મરમાં સિનીયર. આઈ ડોન્ટ કેર મેન્ટાલિટી.

દીકરાઓ ડોક્ટર. એને બાપુજી જે રીતે ક્વોલિફિકેશન વગર આડેધડ એલોપેથી પ્રેકટિશ કરતા તે ડોક્ટર દીકરાઓને નહોતું ગમતું. એક દિવસ આખા પરિવારે ભેગા મળી, સમજાવી પટાવીને, નવા કાયદાઓની બીક બતાવીને દવાખાનું બંધ કરાવી દીધું.

અત્યાર સૂધી તો બધું ઠીક હતું. પણ ડોક્ટરી બંધ થઈ અટલે કામગરા ડોક્ટર ક્રિશ્નારામ ભટ્ટ એકીયાસી વર્ષની ઉમ્મરે તદ્દન નવરા થઈ ગયા. એને કવિતા બવિતામાં જરાયે રસ નહિ. જરાયે સમજ નહિ. છ્યાંસી વર્ષના કાજલદાદીમા “કૃતિ” તખલ્લુસથી પ્રેમ શૄંગારની કવિતાઓ લખતા.

દવાખાનું બંધ થયા પછી, નિવૃત્ત દાદાજીની સેવા સગવડમાં ફેર પડવા માંડ્યો. એમની અપેક્ષાઓ પણ વધી. સમયસર સેવા મળે નહિ એટલે ઘાંટા ધાંટ, અને બુમાબુમ. અને જોવાજેવી તો ત્યારે થાય કે જ્યારે ‘કૂલ’ દાદીમા રિસ્પોન્સ આપ્યા વગર ફેસબુકી ફ્રેન્ડસને કાવ્યો ફટકારતા હોય. ફોન પર આંગળા ઠોકી કંઈનું કંઈ લખ્યા જ કરતા હોય કે કવિતા ગણગણતા હોય કે ફેસબુકના ફેઈક ફેનને કોમેન્ટનો જવાબ આપતા હોય. એમને દાદાજીનો ક્રોધિત અવાજ ના સંભળાય. દાદાજી તલ્લાક આપે તેમાં નવાઈ શું? દાદાજી માટે સહાનુભૂતિ ધરાવનારા આવું પણ માનતા હતાં.

વાત એમ હતી કે ગઈ કાલે દાદાજીની એક્યાસીમી બર્થ ડે ની ઉજવણી દાદીમાએ જ ગોઠવી હતી. ફેમિલી, અને સ્વજનો મળીને નાના હોલમાં આશરે સો સવાસો માણસો હતાં. કેક કાપવાના સમયે દાદીમા પર કોઈ પ્રોફેસર કવિનો ફોન આવી પડ્યો. દાદીમા કેક ટેબલ છોડીને ખૂણાંમાં જઈને ફોન પર લપેટવા માંડ્યાં. બે ત્રણ વાર છોકરાંઓ બોલાવવા ગયા. વન મિનિટ, હમણાં આવું છું. કરતાં કરતાં પૂરો પોણો કલાક થઈ ગયો. હેપ્પી બર્થ ડે ગવાયા વગર દાદાએ કેક કાપવાને બદલે હાથમાં કેકનો લોચો લઈને ગુસ્સો ગળી જઈને હસતાં હસતાં દાદીમાના ફેઇસ પર ચોપડ્યો.

બસ દાદાની એક્યાસી કમાન છટકી. ઘરે ઘમાઘમ. બધા કવિઓની અને કવિતાઓની અભદ્ર શાબ્દીક ધોલાઈ. કોઈએ રિસ્પોન્સ ના આપ્યો. દીકરાઓ ગુપચુપ વિખરાઈ ગયા. બીજે દિવસે શરૂ થઈ ગયુ. કવિતા સાથે ડિવોર્સ, કવિઓ સાથે ડિવૉર્સ, કવિયત્રી સાથે ડિવૉર્સ, કજલી સાથે ડિવૉર્સ. કૃતિ સાથે ડિવૉર્સ. દાદાના લવારા ભલે ચાલ્યા કરે, પણ દાદીમા તો ઘરની બહાર ન નીકળ્યા. ન તો ગુસ્સે થયા. શાંતીથી હિંચકે ઝૂલતાં કવિતા કરતાં રહ્યા.  દાદાજી બુંમ બરાડા સાથે, પહેરેલ પંચીયા સાથે જ રિક્ષામાં બેઠા અને પાછા આવ્યા. દાદીએ ખલતો, પહેરણ અને થોડા પૈસા આપી હસતે મોંએ વદા કર્યા. અને લખવા બેસી ગયા.

મિયાંકી દૌડ મસ્જીદ તક. આવું કંઈ થાય ત્યારે એ શહેરમાં જ રહેતા એક પૌત્રને ત્યાં પહોંચી જતા. આવું કંઈ થાય ત્યારે દાદાજી આવે; બે દિવસ ધમાધમી ચાલે; દાદીમા ફોન કરે, ગુસ્સો ઉતર્યો હોય તો હવે સીધા સીધા કજલીને ત્યાં આવી જાવ. કજલીને ગમતું નથી. પથારી ખાલી ખાલી લાગે છે.  અને પૌત્રવધુ પિન્કી સમજાવી પટાવીને દાદાને પાછા ઘેર પહોંચાડી દે. દાદીમાને ચિંતા જ નહિ. એનો જુવાન કાનો પાછો આવી જાય. બે અઠવાડિયા રોમેન્ટિક જાય અને પાછું એનું એ.

પણ આ વખતે તદ્દન જૂદું. દાદીમાનો ફોન આવ્યો જ નહિ. બે દિવસ, ત્રણ દિવસ, એક અઠવાડિયું. દાદાજી ધૂધવાયા. આજ સૂધી જાતે કજલીને કોઈ દિવસ ફોન ન્હોતો કર્યો. નાક નીચું ના પડાય.

કહી દીધું ક્યાં તો બીજી જુવાનને પરણું; ક્યાંતો સાધુ થઈ જાઉં.

એમણે તો લોકલ ન્યુઝ પેપરમાં જાહેરાત પણ આપી દીધી.

‘જોઇએ છે ૪૫ થી ૫૦ વર્ષની કન્યા કે જેને કોમપ્યુટર કે કવિતામાં રસ ન હોય.  કરોડપતી ડોક્ટર ક્રિશ્નારામ ભટ્ટ સાથે માત્ર રોમાન્સ.’

હદ થઈ ગઈને! લાઈન લાગી ગઈ. પૌત્રવધુ પિન્કીએ મોટી આકાંક્ષાવાળી ઉમેદવારોને દાદાજી પાસે પહોંચે તે પહેલાં બધીને સમજાવીને રવાના કરી. દાદાજીને કહ્યું તમારે માટે કોઈ નવરુ નથી. દાદાજી નિરાશ થયા.

બીજે દિવસે દાદાજીએ બીજી જાહેરાત આપી. જોઈએ છે ચેલાઓ. કરોડપતી સન્યાસીના મઠને માટે. બાવાઓ એ લાઈન લગાવી દીધી. પૌત્ર પિન્ટુએ સમજાવી પટાવીને બાબાઓને રવાના કર્યા. બિચારા દાદાજી રિસ્પોન્સ માટે તડપતા રહ્યા.  દર પંદર મિનિટૅ પૌત્રવધુને હળવેથી પૂછતા તારી દાદીનો ફોન આવ્યો.

‘દાદાજી, હવે દાદીમા તમને યાદ પણ નથી કરતાં. તમે તો એને ડિવૉર્સ આપી દીધા. હવે શું થાય. તમે છૂટ્ટા અને દાદીમાં પણ કંપ્લીટલી ફ્રી. હવે તો તમારા કરતાંયે જુવાન લાગે છે હોં. ફેસિયલ કરાવ્યા પછી તો ઘણાં ઉજળા લાગે છે. એની લાડકી પૌત્રવધૂ પિન્કીએ મીઠ્ઠા અવાજે ચચરે એવો જવાબ આપ્યો. દાદાજી દાદીમાની રોમેન્ટિક કવિતાઓ પર તો કેટલાયે જુવાનીયાઓ ફિદા છે. કોલેજના પીએચડી થયેલા પ્રોફેસરો પણ એમની વાઈફને તમારી જેમ જ ડિવૉર્સ આપીને દાદીની સેવા કરવા તૈયાર છે. દાદાજી તમે પેપરમાં જાહેરાત આપી પણ એક પણ લેડિઝે રિસ્પોન્સ ન જ આપ્યોને? દાદાજી તમને બરાડા પાડવાની ટેવ. અને સાહિત્યશત્રુ  તરીકે પંકાયલા. થોડી કવિતાની લાઈન મારતાં શીખી જાવ તો જુવાન છોકરીઓ પણ તમને લાઈન મારતી થઈ જશે.’

‘ચાંપલાશ છોડ. મને બીજી કોઈ જોઈતી નથી. મને મારી કજલી જ જોઈએ છે.’

‘તો દાદીમાની કવિતામાં રસ લેતા થઈ જાવ. એમની કવિતાઓ વાંચો, સમજો અને વખાણ કરો કદાચ તમારૂં કન્નુ પાછું સંધાઈ જાય.’

‘મને કોમપ્યુટર શીખવી દે અને કવિતડીની કવિતા કેમ વાંચવી તે સમજાવી દે. બધા નવરીઓના ધંધા આ ઉમ્મરે શીખવાના?’ દાદાજી બરાડાના અવાજને પરાણે કન્ટ્રોલમાં રાખી હળવેથી કહ્યું. પિન્કીએ હસતા હસતા દાદાજીને કોમપ્યુટર પાસે બેસાડી દીધા. દાદીમામો બ્લોગ ખોલી આપ્યો. દાદાજી ને ભાવતી ચા અને ભાવનગરી ગાંઠીયા ટેબલ પર મુકી દીધા. દાદાજી કામે લાગી ગયા.

પૌત્રવધુ સમજાવે ‘દાદાજી સંધી કરીને દાદીમાને શરણે જાવ.’

દાદાજીએ ખુબ જીણા અવાજે કહ્યું ‘ડોસી જો  મને ફોન કરે તો તરત જ એને માફ કરું. તરત ઘેર જાઉં ભલે એ કવિતાઓ કર્યા કરે. એના વગર તો ના જીવાય.’

“દાદાજી માફી તો તમારે માંગવાની છે. તમે આખી સોસાયટીમાં બધાની વચ્ચે  ડિવૉર્સ, તલ્લાક, ડિવૉર્સ, તલ્લાક, ડિવૉર્સ, તલ્લાક ડિવૉર્સ. જા આજથી હું છૂટ્ટો, એમ કહી ભવાડો ન્હોતો કર્યો? તમે પણ છૂટ્ટા. જાવ પરણો તમારી કવિતાને, સંસાર માંડો તમારા ફેસબુકીયા નવરા સગલાઓ સાથે એવું નહોતું કહ્યું? દાદાજી કવિઓ જાતે બનાતું નથી. કવિઓ તો જન્મે છે. કવિઓના હૃદયમાંથી શબ્દો સરે અને આપોઆપ કાવ્યસર્જન થાય. દાદીમા તો કોલેજ ગયા નથી તો પણ એમનું કાવ્ય સર્જન ઉત્તમ કક્ષાનું છે. દાદાજી તમને ના સમજાય!”

પણ હવે દાદાજીને ધીમે ધીમે કાવ્યો સમજાવા લાગ્યા. સમજાય એટલે ગમવા લાગ્યા. દાદીમાના વખાણોના ઢગલા થાય. વાહ વાહ થાય. આ બધા ખોટા થોડા હોય?

અને આ રવિવારે પિન્કી સાડી પહેરીને તૈયાર થતી હતી. પિન્કીને લગ્નના માહ્યરામાં જ સાડીવાળી જોઈ હતી બાકી કાયમ ફાટેલા જિન્સ કે દાદાજીએ આંખ નીચી કરીને વાત કરવી પડે એવા ટૂંકા લેન્ઘામાં જ જોઈ હતી. “સાડી પહેરીને કયા મંદિરે જવાની છે?”

“દાદાજી તમને ખબર નથી? તમે કહ્યું હતું તેમ દાદીમાના આજે કવિતા સાથે લગ્ન છે”

“અરે પણ જરા સમજાય એવુંતો બોલ.”

આજે દાદીમાના કાવ્ય સંગ્રહનું લોકાર્પણ છે. તમને ખાસ બોલાવ્યા છે પણ તમને તો દાદીમાના કવિતડામાં રસ નથી. અને ત્યાં જઈને તમે પાછા ઘાંટાઘાટ કરવા માંડો તો? પપ્પા અને બધાજ અંકલે કહ્યું છે ભલે બા આમંત્રણ આપે પણ બાપાને કહેતી નહિ. ત્યાં આવીને પ્રસંગ બગાડશે.

અને દાદાજી બરાડ્યા. ‘તારો પપ્પો અને તારા અંકલો તો આ જન્મ મુરખાઓ છે. મારામાં અક્કલ છે. તમારી ડોશીએ સંધી કરવા જ મને બોલાવ્યો છે અને મારાથી વાત છુપાવો છો? હું પણ આવું છું.’

‘દાદાજી બહાર પિન્ટુ હોર્ન મારે છે. પણ જો આવવું હોય અને છાનામાના ચૂપચાપ બેસવાના હોય તો ચાલો કારમાં બેસી જાવ.’…. અને ડો. ક્રિશ્નારામ પિન્ટુની કારમાં બેસી ગયા. પિન્કી દોડીને લાલ સાલ લઈ આવી અને ઓઢાડી દીધી. રસ્તામાં દાદાજી બબડતા રહ્યા. ‘મારી જ ભૂલ હતી. ભલેને કવિતા બનાવ્યા કરે. ખરેખર તો મારા કરતાં વધારે ભણેલી. બિચારીએ બધાને ભણાવ્યા. છોકરાં ભણાવતાં ભણાવતા એણે પણ વગર કોલેજે ડિગ્રી જેટલું જ્ઞાન મેળવ્યું. મારું નોલેજ કેટલું? સેલ્સમેન સમજાવે તે દવા આપ્યા કરી. પણ હું કાઈ મિયો છું કે તલાક હહું એટલે માની લેવાનું? આટલા વર્ષ પછી તે કોઈ બીજી ડોસી થોડી કવાય? ના,ના એ બને જ નહિ. હું એને સોરી કહીશ અને ….અને  બસ આખે રસ્તે દાદાજીના લવારા ચાલુ જ રહ્યા.

‘પિન્ટુ દીકરા, ફ્લોરિસ્ટની દુકાન પાસે કાર ઉભી રાખજે મારે એક જયમાલા અને એક મોટો બુકે-કલગો કજલીને આપવો છે.’

દાદજી બેન્ક્વેટ હોલમાં પ્રવેશ્યા. દ્વાર પર દાદીમા બધાનું સ્વાગત કરતા હતાં. દાદાજીને જોયા. દાદાજીનો હાથ પકડી લીધો. દાદાજીની આંખના ખૂણામાં અશ્રૂબિંદુઓ ઝળકતા હતાં. દબાયલા અવાજે બોલ્યા. “કજલી, આઈ એમ સોરી.”

પિન્કીએ ખુલાસો કર્યો. ‘દાદાજી દાદીમા દિવસમાં ત્રણ વાર તમારી કાળજી માટે મને ફોન કરતા હતા. આતો કાવ્યસંગ્રહનું કામ ચાલતું હતું અને તમે બુમાબુમથી એમને ડિસ્ટર્બ ના કરો એટલા માટે અમે બધાએ તમને ડિવૉર્સને બહાને મારે ત્યાં રોકી રાખ્યા હતા.’

દાદીમા દાદાજીને હાથ પકડીને સ્ટેજ પર લઈ ગયા. દાદાજીએ દાદીમાને લાવેલી જયમાલા પહેરાવી, મોટો બુકે આપ્યો.

ના દાદીમાના લગ્ન ન હતા. એમના કાવ્ય સંગ્રહનું લોકાર્પણ હતું. કાવ્ય સંગ્રહ “મારા કાનાને” અર્પણ થયો હતો. તલાક, ડિવૉર્સ પ્રેમાશ્રુમાં વહી ગયા.